- 1. Réamhrá
- 2. Ról an Duine Ainmnithe
- 3. Ról an Oifigigh Údaraithe
- 4. An Nós Imeachta Réamh-Rannpháirtíochta
- 5. Conas tuairisc a thabhairt don Choimisinéir
- 6. Tuarascáil a fháil ón ODPC
- 7. Sainchúram do Dhaoine Forordaithe agus do Dhaoine Oiriúnacha Eile
- 8. Obair leantach ag an gCoimisinéir
- 9. Céim 1: Measúnú Tosaigh
1. Is oifig reachtúil neamhspleách é an Coimisinéir um Nochtadh Cosanta a bunaíodh faoin Acht um Nochtadh Cosanta, 2014 (an “Acht”).
2. Is é ról an Choimisinéara um Nochtadh Cosanta (an “Coimisinéir”) ná tuairiscí ar éagóir ábhartha a fháil ó dhaoine den phobal, ó Airí agus ó dhaoine forordaithe, agus na tuarascálacha sin a tharchur chuig an údarás is oiriúnaí. Cabhraíonn Oifig an Choimisinéara um Nochtadh Cosanta (an “Oifig”) le hobair an Choimisinéara.
3. Féadfaidh an Coimisinéir cibé feidhmeanna dá chuid is cuí leis a tharmligean chuig foireann na hOifige.
4. Níl aon ról ag an gCoimisinéir maidir le measúnú a dhéanamh ar cibé an gcáilíonn nó nach gcáilíonn tuarascáil ar éagóir ábhartha do na cosaintí a chuirtear ar fáil faoin Acht.
5. Mínítear sa doiciméad seo ár nósanna imeachta ón uair a fhaighimid tuairiscí, lena n-áirítear an chaoi a dtarchuirimid tuarascálacha agus, nuair is infheidhme, obair leantach ar thuarascálacha a nglacann an Coimisinéir leo.
6. Tá sé mar aidhm againn a chinntiú go mbeidh an cur chuige a ghlacaimid i ngach cás cothrom, agus go bhfeicfear go bhfuil sé cothrom, do na páirtithe uile lena mbaineann. Is le haghaidh faisnéise ginearálta amháin atá an doiciméad agus níl cur síos mionsonraithe ann ar an iliomad saincheisteanna a thagann chun cinn le linn an phróisis.
7. Tá na nósanna imeachta seo faofa ag an gCoimisinéir. Déanfaidh an Coimisinéir athbhreithniú ar na nósanna imeachta gach trí bliana.
8. Tá baill foirne ainmnithe ag an gCoimisinéir (ar a dtugtar“Daoine Ainmnithe”) atá freagrach as tuairiscí a láimhseáil agus go háirithe, as faisnéis a sholáthar d’aon duine maidir le nósanna imeachta chun tuairisc a thabhairt. Is iad foireann na hOifige ná Daoine Ainmnithe chun críocha an Achta.
9. Sa chás go nglacann an Coimisinéir le tuarascáil, beidh an Duine Ainmnithe freagrach freisin as obair leantach a dhéanamh ar thuairiscí agus as cumarsáid a chothabháil leis an duine tuairiscithe chun críocha aiseolas a sholáthar agus, nuair is gá, faisnéis bhreise a iarraidh ar an duine tuairiscithe.
10. Féadfaidh an Coimisinéir comhaltaí foirne agus daoine cuícháilithe eile a cheapadh de réir mar is cuí leis an gCoimisinéir chun bheith ina nOifigigh Údaraithe chun cumhachtaí an Choimisinéara faoi alt 10F den Acht a fheidhmiú.
11. Féadfaidh Oifigeach Údaraithe a bheith ina chomhalta nó ina comhalta d’fhoireann Oifig an Choimisinéara um Nochtadh Cosanta nó cibé duine seachtrach is cuí leis an gCoimisinéir.
12. Is é cuspóir na nósanna imeachta réamhiontrála faisnéis a chur ar fáil do dhaoine tuairiscithe maidir le conas tuairisc a thabhairt don Choimisinéir agus conas a oibreoidh an próiseas chun tuairisc a dhéanamh.
13. Labhróidh foireann na hOifige le haon duine atá ag smaoineamh ar thuairisc a dhéanamh agus tabharfaidh siad breac-chuntas i dtéarmaí ginearálta ar an bpróiseas chun tuairisc a thabhairt don Choimisinéir. Más mian le duine teagmháil a dhéanamh leis an Oifig sula ndéanann sé/sí tuairisc, is féidir leo glaoch a chur ar 01 639 5650
14. I gcás inarb iomchuí, féadfar a mholadh don duine tuairiscithe tréimhse mharana a thógáil chun a gcúinsí a bhreithniú agus/nó comhairle dlí a fháil sula ndéanfaidh sé a thuairisc.
15. Is próiseas deonach agus rúnda é an nós imeachta réamhghníomhaíochta a dhéantar ar an teileafón sula ndéantar tuairisc. Le linn an phróisis sin, níor chóir do thuairisceoirí faisnéis a bhaineann lena dtuarascáil a nochtadh.
16. Is féidir tuairiscí a thabhairt don Choimisinéir trí úsáid a bhaint as na modhanna seo a leanas
- Trí litir nó ríomhphost
- Ó bhéal ar an teileafón
- Ag cruinnithe i bpearsa
17. Ní thaifeadtar glaonna chuig an gCoimisinéir agus tá na línte criptithe go hiomlán. Ár ríomhphoist atá criptithe go hiomlán freisin.
18. Is féidir ríomhphoist a sheoladh chuig info@opdc.ie nó is féidir litreacha a chur sa phost nó a fhágáil go 6 Ardán Phort an Iarla, Baile Átha Cliath 2, D02 W773. Is féidir glaonna teileafóin a dhéanamh go 01 639 5650.
19. Is féidir leis an gCoimisinéir tuarascálacha a fháil ó
- duine tuairiscithe go díreach
- Aire
- duine forordaithe
20. Agus tuairisc á tabhairt don Choimisinéir, ba cheart don tuairisceoir an méid seo a leanas a leagan amach:
1. Ainm, post san eagraíocht, áit oibre agus sonraí teagmhála an duine tuairiscithe;
2. An mian leis an duine tuairiscithe go ndéanfaí teagmháil leis;
3. Cibé acu atá nó nach bhfuil an tuairisceoir den tuairim go bhfuil siad i mbaol pionóis thromchúisigh nó go bhfuil baol ann go ndéanfar fianaise ar an éagóir iomchuí a cheilt nó a scriosadh agus, má tá, cé a dhéanfaidh amhlaidh.
4. Dáta na héagóra líomhnaithe (más eol) nó an dáta ar cuireadh tús leis an éagóir líomhnaithe nó an dáta a aithníodh é;
5. Cibé acu atá nó nach bhfuil an éagóir líomhnaithe fós ar siúl
6. Ar nochtadh an éagóir líomhnaithe cheana féin agus, má nochtadh, cé dó, cathain, agus cén gníomh a rinneadh;
7. Faisnéis maidir leis an éagóir líomhnaithe (an méid atá ag tarlú/a tharla agus conas a tharla)
8. Ainm aon duine/aon duine a líomhnaítear go raibh baint aige/aici leis an éagóir líomhnaithe (má tá aon ainm ar eolas agus má mheasann an tuairisceoir gur gá duine a ainmniú chun an éagóir a nochtadh a thuairisciú);
21. Is féidir tuairiscí a dhéanamh trí úsáid a bhaint as an bhfoirm thuairiscithe atá ar fáil ar ár suíomh gréasáin anseo [insert link.] Tá úsáid na foirme seo roghnach.
22. Moltar do thuairisceoirí gan doiciméid tacaíochta a chur san áireamh agus tuairisc á tabhairt don Choimisinéir ag an bpointe seo. Má theastaíonn tuilleadh faisnéise ón gCoimisinéir chun an t-údarás is oiriúnaí chun obair leantach a dhéanamh ar an tuarascáil a chinneadh, iarrfaidh an Coimisinéir an fhaisnéis sin ar an tuairisceoir.
23. Moltar do thuairisceoirí a dtuarascáil a chumadh i dtéarmaí faisnéise a thagann ar a n-aire seachas a bheith ag iarraidh teacht ar chonclúidí faoi dhaoine aonair ar leith nó faoi chionta sonracha.
24. Nuair a fhaighimid tuairisc, de ghnáth admhóimid an tuarascáil laistigh de 7 lá ón uair a fhaightear í. Cuirfear an admháil ar fáil don seoladh ríomhphoist nó don seoladh poist a chuireann an tuairisceoir ar fáil mura sonraítear a mhalairt sa tuarascáil.
25. I gcás nach gcuirtear tuairisc ar fáil do shonraí teagmhála, d’fhéadfadh sé nach mbeadh an oifig in ann an tuarascáil a admháil.
26. Déileálfar le tuarascálacha san ord ina bhfaightear iad, áfach, más gá agus más cuí, agus aird chuí á tabhairt ar líon na dtuarascálacha a fuarthas, d’fhéadfaí déileáil le tuarascáil maidir le héagóir ábhartha thromchúiseach mar ábhar tosaíochta.
27. Laistigh de 14 lá tar éis dó nó di í a fháil, mura bhfuil feidhm ag coinníollacha sonracha, déanfaidh an Coimisinéir an duine forordaithe a shainaithint de réir mar is cuí leis an gCoimisinéir agus an tuarascáil a tharchur chuig an duine sin (féach anseo le haghaidh liosta de dhaoine forordaithe).
28. Más cuí, féadfaidh an Coimisinéir teagmháil neamhfhoirmiúil a dhéanamh leis an Duine Forordaithe chun a chur in iúl dó nó di i dtéarmaí ginearálta gur dócha go ndéanfar tuarascáil ar éagóir ábhartha a tharchur chucu. Is é príomhchuspóir na cumarsáide seo a chinntiú go ndéantar an tuarascáil a tharchur chuig an duine ceart ar an mbealach ceart.
29. Mura bhfuil aon duine forordaithe cuí ann nó, i dtuairim an Choimisinéara, go gcruthódh tarchur chuig an duine forordaithe baol pionóis thromaí nó baol go gceilfí nó go scriosfaí fianaise, déanfaidh an Coimisinéir duine oiriúnach eile a aithint agus an tuarascáil a tharchur chuig an duine sin.
30. Aithníonn an Coimisinéir daoine oiriúnacha eile mar dhaoine, a láithríonn, i dtuairim an Choimisinéara, mar gheall ar a bhfreagracht nó a bhfeidhmeanna mar fhaighteoir cuí na tuarascála agus go bhfuil an inniúlacht acu aiseolas agus obair leantach a sholáthar agus céannacht an duine tuairiscithe a chosaint.
31. Mura féidir leis an gCoimisinéir duine cuí forordaithe nó duine oiriúnach eile a aithint, glacfaidh an Coimisinéir leis an tuarascáil chun obair leantach a dhéanamh ina leith.
32. Féadfaidh an Coimisinéir, i gcás inarb iomchuí, tuarascáil aonair a dheighilt ina codanna a bheidh le tarchur chuig duine forordaithe amháin nó níos mó agus/nó chuig daoine oiriúnacha eile.
33. Féadfaidh sé nach mbeidh an Coimisinéir in ann an tuarascáil a tharchur chuig an duine forordaithe nó chuig na daoine forordaithe laistigh den tréimhse 14 lá mar gheall ar chineál agus ar chastacht na tuarascála agus féadfaidh sé nó sí sna himthosca sin an tréimhse 14 lá a fhadú go dtí cibé tréimhse is réasúnach sna himthosca.
34. A luaithe is indéanta tar éis an tuarascáil a tharchur nó a ghlacadh, cuirfear an duine tuairiscithe ar an eolas faoi na gníomhaíochtaí a rinneadh agus na cúiseanna atá leis sin.
35. Faoi réir an phróisis agóide mar atá leagtha amach thíos, a luaithe a tharchuirfidh duine forordaithe cuí nó duine oiriúnach eile tuarascáil chuig duine cuí, tá ról an Choimisinéara tugtha chun críche agus ní ghlacfar aon bhearta eile.
36. Féadfaidh duine a ndéantar tuarascáil a tharchur chuige nó chuici fógra a thabhairt i scríbhinn don Choimisinéir tráth nach déanaí ná 7 lá tar éis an dáta a tharchuirfear an tuarascáil, maidir leis an ní lena mbaineann an méid seo a leanas: ní thagann an tuarascáil faoi shainchúram, reachtúil nó eile, an duine agus na cúiseanna atá leis an tuairim sin. Is é lá 1 an dáta tarchuir.
37. Ba cheart fógraí agóide a sheoladh trí ríomhphost chuig an seoladh seo a leanas info@opdc.ie . Ní mór a áireamh i bhfógraí na cúiseanna nach dtagann tuarascáil faoi shainchúram duine. Ní mheasfar gur fógra bailí é fógra gan chúis.
38. Tabharfar fógra don duine laistigh de 14 lá tar éis an fógra faoi chinneadh an Choimisinéara a fháil. Is cinneadh críochnaitheach é cinneadh an Choimisinéara. Más é cinneadh an Choimisinéara nach dtagann an tuarascáil faoi shainchúram an duine agus gur cheart an tuarascáil a tharchur chuig duine eile nó glacadh leis ag an gCoimisinéir, cuirfimid in iúl don duine tuairiscithe na gníomhaíochtaí a rinneadh agus na cúiseanna atá leis sin a luaithe is indéanta.
39. Mura féidir leis an gCoimisinéir duine cuí forordaithe nó duine oiriúnach eile a aithint, glacfaidh an Coimisinéir leis an tuarascáil chun obair leantach a dhéanamh ina leith. Sna cúinsí sin, beidh feidhm ag na nósanna imeachta mar atá leagtha amach thíos.
40. Is iondúil gurb í foireann na hOifige, ar Daoine Ainmnithe iad, a dhéanfaidh obair leantach ar an gCoimisinéir. I dteannta fhoireann na hOifige, féadfaidh an Coimisinéir cibé seirbhísí imscrúdaitheacha tríú páirtí is cuí leis a úsáid.
41. Déanfar measúnú tosaigh chun a fháil amach an bhfuil fianaise prima facie ann go bhféadfadh sé gur tharla éagóir i gcomhthéacs a bhaineann leis an obair.
42. Más tuarascáil anaithnid í an tuarascáil, déanfar measúnú ar cibé an bhfuil toirmeasc dlí ar ghlacadh leis an tuarascáil. Sa chás go dtoirmeasctar glacadh le dlí, dúnfaidh an Coimisinéir an nós imeachta agus ní ghlacfar aon bhearta eile
43. D’fhéadfadh tuilleadh faisnéise a bheith ag teastáil ón tuairisceoir chun a shuíomh an bhfuil fianaise prima facie ann gur tharla éagóiritheoir ábhartha. Ag brath ar chúinsí na tuairisce, is féidir faisnéis ón tuairisceoir a fháil trí ráiteas ó fhinnéithe agus/nó trí agallamh.
43(1) Féadfar a iarraidh ar an duine tuairiscithe sonraí iomlána a sholáthar maidir leis an éagóir ábhartha líomhnaithe, lena n-áirítear ainm/ainmneacha agus sonraí teagmhála aon fhinnéithe ábhartha a shainaithint.
43(2) Féadfar a iarraidh ar an duine tuairiscithe freisin an bhfuil tuarascáil roimhe sin déanta acu a bhaineann leis na himthosca céanna nó imthosca comhchosúla leis an gCoimisinéir nó le duine forordaithe eile agus na sonraí maidir leis an tuarascáil sin.
44. Tá oibleagáid ar an duine tuairiscithe comhoibriú go réasúnach leis an gCoimisinéir. Ní chuireann comhoibriú leis an gCoimisinéir isteach ar chearta duine faoin Acht.
45. Tar éis an measúnú tosaigh a dhéanamh, má chinneann an Coimisinéir go mbaineann aon cheann díobh seo thíos leis an tuarascáil, dúnfar an nós imeachta agus tabharfar fógra don tuairisceoir:
45(1) Níl aon fhianaise prima facie ann go bhféadfadh sé gur tharla éagóir ábhartha.
45(2) Tá fianaise prima facie ann go bhféadfadh sé gur tharla éagóir ábhartha ach gur léir gur mionchoigeartú é agus nach gá tuilleadh bearta leantacha a dhéanamh ina leith.
45(3) I gcás tuarascáil atriallach, nach bhfuil aon fhaisnéis fhóinteach nua ann maidir le héagóir ábhartha i gcomparáid le tuarascáil roimhe sin agus nach bhfuil aon imthosca nua dlíthiúla nó fíorasacha ann chun údar a thabhairt le hobair leantach eile.
46. Féadfar tuarascáil aonair a mhiondealú i sraith líomhaintí nó codanna ar leith, a bhféadfadh sé gur gá gach ceann acu a fhiosrú ar leithligh nó dul i dteagmháil léi ar bhealach éagsúil, de réir na n-imthosca.
47. Ní éagóiritheoireacht ábhartha faoin Acht iad casaoidí idirphearsanta atá pearsanta go heisiach don tuairisceoir.
48. Mura bhfuil feidhm ag aon cheann de na nithe thuas, rachaidh an Coimisinéir ar aghaidh go dtí an chéad chéim eile.
49. Déanfaidh an Coimisinéir obair leantach dícheallach agus déanfaidh sé nó sí gníomhaíocht chuí i de réir fheidhmeanna an Choimisinéara i ngach cás. Mar sin féin, d’fhéadfadh an obair leantach bhreise is iomchuí i gcás aonair a bheith éagsúil ag brath ar chineál agus ar ábhar na tuarascála.
49(1) Mar shampla, d’fhéadfadh sé go mbeadh ar an gCoimisinéir imscrúdú substaintiúil a dhéanamh chun na fíricí a shuíomh, ach d’fhéadfadh sé nach mbeadh aon imscrúdú breise ag an gCoimisinéir mar go bhfuil na fíorais soiléir agus neamhchonspóideach. Cé go bhfuil cumhachtaí imscrúdaithe ag an gCoimisinéir, níl aon chumhachtaí forfheidhmithe ná smachtbhanna ag an gCoimisinéir, féadfar a áireamh ar ghníomh cuí ón gCoimisinéir cás a tharchur chuig comhlacht atá freagrach as forfheidhmiú nó smachtbhanna an duine a bhfuil tuarascáil tugtha ina leith. I gcásanna áirithe, d’fhéadfadh an Coimisinéir a bheith faoi dhualgas faisnéis a thabhairt don Gharda Síochána nó d’údarás rialála eile agus aon ghníomh eile ag an gCoimisinéir a chur ar fionraí go dtí go bhfaighfear toradh an imscrúdaithe sin.
50. Sa chás go gcinneann an Coimisinéir go bhfuil gá le himscrúdú ar thuarascáil an Choimisinéara mar chuid d’obair leantach chuí, féadfaidh na nithe seo a leanas a bheith san áireamh i bpróiseas an imscrúdaithe:
I. Cuirfear an duine a rinne an tuarascáil ar an eolas faoin imscrúdú agus féadfar a iarraidh air nó uirthi tuilleadh faisnéise a sholáthar. D’fhéadfadh sé go n-áireofaí leis seo go n-iarrfaí nó go n-iarrfar air nó uirthi ráiteas a dhéanamh leis an gCoimisinéir nó doiciméid tacaíochta nó fianaise eile a sholáthar atá ar fáil don duine.
II. Cuirfear an t-imscrúdú in iúl d’aon duine a ndearnadh éagóir orthu nó a raibh baint acu leo (e.g. fostóir an duine sin) agus féadfar a iarraidh orthu tuilleadh faisnéise a chur ar fáil. D’fhéadfadh sé go n-áireofaí leis seo go n-iarrfaí nó go n-iarrfar air nó uirthi ráiteas a dhéanamh leis an gCoimisinéir nó doiciméid nó fianaise eile atá ar fáil don duine a sholáthar.
III. I gcásanna cuí, féadfaidh Oifigigh Údaraithe dul isteach in áitreabh, le barántas nó gan bharántas, agus eolas nó fianaise eile a éileamh.
51. Tabharfar deis do dhaoine atá faoi imscrúdú trácht a dhéanamh ar an éagóir chuí líomhnaithe. Mar sin féin, ní chuirfear cóip den tuarascáil nó de na doiciméid a sholáthraíonn an tuairisceoir ar fáil do dhaoine atá faoi imscrúdú mar chuid den phróiseas imscrúdaithe mura rud é go measann an Coimisinéir gur gá sin chun críocha an imscrúdaithe.
52. Ní nochtfar faisnéis óna bhféadfar céannacht an duine tuairiscithe a rianú mura rud é go measann an Coimisinéir go bhfuil gá le nochtadh go réasúnach chun críocha an imscrúdaithe. I gcás inarb iomchuí, féadfar doiciméid a mhalartú i bhformáid anaithnid.
53. Féadfar deis a thabhairt do dhaoine tuairiscithe aghaidh a thabhairt ar aon saincheisteanna nua a tharraingeoidh daoine atá faoi imscrúdú anuas má mheasann sé gur gá sin chun críocha na tuarascála.
54. Ag deireadh an imscrúdaithe, ullmhófar comhad bunaithe ar an bhfaisnéis a fhaightear, mar aon le haon ráitis agus doiciméid ábhartha eileDéanfaidh an Coimisinéir measúnú ar an bhfianaise bunaithe ar chothromaíocht na dóchúlachta. I gcás ina mbeidh cuntais ag teacht salach ar a chéile ar imeacht, déanfaidh an Coimisinéir cinneadh i dtaobh cén cuntas, dar leo, is é an cuntas is inchreidte.
55. Cinnfidh an Coimisinéir an gníomh is iomchuí. D’fhéadfadh tarchur na tuarascála chuig na húdaráis ábhartha a bheith san áireamh leis sin, ach gan a bheith teoranta don mhéid sin.
56. Faoi réir oibleagáidí dlíthiúla an Choimisinéara, cuirfear an duine tuairiscithe ar an eolas faoi thoradh deiridh obair leantach an Choimisinéara, lena n-áirítear de réir mar is cuí an toradh ar aon imscrúdú arna dhéanamh ag an gCoimisinéir de thoradh na tuarascála nó aon tarchuir arna ndéanamh ag an gCoimisinéir chuig comhlacht eile de thoradh na tuarascála.
57. Féadfar an toradh a chur in iúl don duine tuairiscithe ar bhealach foirmiúil nó neamhfhoirmiúil de réir mar is iomchuí agus úsáid á baint as an mbealach cumarsáide a d’úsáid an duine tuairiscithe de ghnáth mura sonraítear a mhalairt.
58. Braithfidh a mhéid a chuirfear an duine tuairiscithe ar an eolas faoi thoradh na tuarascála ar chineál na tuarascála. I measc na dtorthaí a d’fhéadfaí a chur in iúl do dhuine tuairiscithe tá:
58(1) Tátail agus moltaí an Choimisinéara.
58(2) Go ndearna an Coimisinéir an tuarascáil a tharchur chuig údarás eile, an Garda Síochána, mar shampla, lena breithniú.
58(3) Gur chinn an Coimisinéir, tar éis dó nó di imscrúdú a dhéanamh, nach bhfuil aon fhianaise ann gur tharla an éagóir nó go bhfuil an éagóir sin ag tarlú.
59. Níl aon oibleagáid ar an gCoimisinéir an duine tuairiscithe a chur ar an eolas faoi aon ghníomhartha ar leith, e.g. próiseas araíonachta nó gníomhartha dlí a bhaineann le duine aonair eile.
60. Ní chuirfear faisnéis ar fáil don duine tuairiscithe más rud é go ndéanfadh sé sin dochar do thoradh imscrúduithe nó imeachtaí eile.
61. Le linn an phróisis leantaigh, tá an tuairisceoir i dteideal aiseolas a fháil laistigh de 3 mhí ón dáta ar aithníodh an tuarascáil. Cuirfidh na Daoine Ainmnithe aiseolas ar fáil don duine tuairiscithe.
62. Is é cuspóir an aiseolais a áirithiú go gcoinnítear an duine tuairiscithe ar an eolas faoin bpróiseas agus faoi na gníomhaíochtaí a eascraíonn as an tuarascáil a dhéanann siad. Beidh méid an aiseolais ag brath ar an tuarascáil féin. Go ginearálta, tabharfar aiseolas don duine tuairiscithe maidir leis na gníomhaíochtaí a rinneadh nó atá á mbreithniú agus na cúiseanna atá leis sin.
63. Ní chuirfear aon fhaisnéis in iúl a d’fhéadfadh dochar a dhéanamh do thoradh imscrúdaithe ná d’aon ghníomhartha a d’fhéadfadh tarlú, e.g. gníomhartha dlíthiúla nó araíonachta.
64. I gcásanna áirithe, is féidir an tréimhse chun aiseolas a sholáthar a fhadú go 6 mhí ó dháta na hadmhála i gcás ina bhfuil údar maith leis de bharr chineál agus chastacht na tuarascála. Sa chás go bhfuil gá le síneadh, cuirfear an duine tuairiscithe ar an eolas a luaithe is féidir.
65. Féadfaidh duine tuairiscithe aiseolas rialta a iarraidh freisin (ag eatraimh thrí mhí). Ba cheart iarrataí ar aiseolas rialta a dhéanamh i scríbhinn chuig an Duine Ainmnithe.
An féidir tuairisc ar éagóir ábhartha a tharraingt siar?
66. Ní féidir tuarascáil ar éagóir ábhartha a tharraingt siar. Ar an gcúis sin, moltar do dhaoine tuairiscithe páirt a ghlacadh sa nós imeachta réamh-rannpháirteacha mar atá leagtha amach thuas, agus a dtuarascáil á déanamh acu.
67. D’fhéadfadh imthosca teacht chun cinn i gcás nach mian le duine tuairiscithe dul ar aghaidh lena dtuarascáil a thuilleadh. I gcás nach mian le duine tuairiscithe dul ar aghaidh lena thuarascáil a thuilleadh, ba cheart dó dul i dteagmháil leis an oifig i scríbhinn a luaithe is féidir chun a sheasamh agus an chúis atá leis sin a dhearbhú. Déanfar aon chumarsáid ón duine tuairiscithe a mheas agus déanfar gníomh den sórt sin de réir mar is cuí leis an gCoimisinéir.
68. Ba chóir do thuairisceoirí a bheith ar an eolas go bhfuil sé d’oibleagáid ar an gCoimisinéir na tuarascálacha a fhaightear a tharchur laistigh de 14 lá tar éis iad a fháil. Sa chás go bhfuil tuarascáil tarchurtha cheana féin, ní bheidh an Coimisinéir in ann aon bhearta eile a dhéanamh i ndáil leis an tuarascáil sin.
69. D’fhéadfadh sé tarlú go measann an duine tuairiscithe nach tuairisc ar éagóir ábhartha faoin Acht í an tuairisc nó nach tuairisc í a thuilleadh. Sna himthosca sin, ba cheart don duine tuairiscithe teagmháil a dhéanamh leis an oifig láithreach agus breac-chuntas a thabhairt ar an bhfáth a measann sé nó sí nach tuairisc ar éagóir ábhartha í an tuairisc a thuilleadh. Mar shampla, d’fhéadfadh an tuairisceoir a bheith den tuairim nach bhfuil an fhaisnéis a chuirtear ar fáil fíor nó go meastar an éagóir a bheith níos iomchuí mar ghearán idirphearsanta eisiach.
69(1) Sa chás nach tuairisc í an tuarascáil ar éagóir ábhartha faoin Acht, níl sé d’oibleagáid ar an gCoimisinéir faoin Acht an tuarascáil a tharchur.
69(2) Mar sin féin, d’fhéadfadh sé go mbeadh sé d’oibleagáid ar an gCoimisinéir ar shlí eile an fhaisnéis a thuairisciú d’údarás eile, mar shampla, i gcás ina bhfuil faisnéis a bhaineann le cionta áirithe sa tuarascáil, d’fhéadfadh sé go mbeadh sé d’oibleagáid ar an gCoimisiún an fhaisnéis sin a thuairisciú don Gharda Síochána.
70. I gcás ina bhfuil imní ar dhuine tuairiscithe go bhfuil siad i mbaol pionós tromchúiseach a ghearradh nó go ndéanfar fianaise a cheilt nó a scriosadh, ba cheart na hábhair imní sin a chur in iúl don Oifig. Déanfar ábhair imní an duine tuairiscithe a mheas sula ndéanfar aon bheart i ndáil le tuarascáil.
71. I gcás nach mian le duine tuairiscithe páirt a ghlacadh a thuilleadh i ndiaidh na tuarascála, tabharfar faoi deara é sin agus, i gcás inarb iomchuí, cuirfear in iúl d’fhaighteoir na tuarascála é. Cé go bhfuil dualgas reachtúil ar an duine tuairiscithe comhoibriú leis an gCoimisinéir agus le haon fhaighteoir na tuarascála, ní féidir sin a dhéanamh ach a mhéid a d’fhéadfadh sé a bheith ag teastáil go réasúnach agus go dleathach.
72. Déanfaimid beart de réir tuairiscí anaithnide a mhéid is indéanta, cé go mb’fhéidir go gcuirfí srian ar ár gcumas obair leantach a dhéanamh mura bhfuil céannacht an tuairisceora ar eolas againn. D’fhéadfadh sé go mbeadh cúinsí ann ina dtoirmeasctar nó ina dteorannaítear muid de réir an dlí ó thuarascáil anaithnid a leanúint.
73. Mura bhfuil céannacht an duine tuairiscithe ar eolas againn, b’fhéidir nach mbeimid in ann an tuairisceoir a choinneáil ar an eolas nó cibé bearta is gá a dhéanamh chun nochtadh chéannacht an tuairisceora a sheachaint.
74. Is cionta faoin Acht iad seo a leanas:
74(1) aon fhaisnéis nó taifead, leabhar, doiciméad nó rud eile a éilíonn an Coimisinéir faoi alt 10F7(1) a choimeád siar, a dhíothú, a cheilt nó a dhiúltú;
74(2) mainneachtain nó diúltú déanamh de réir aon cheanglais arna dhéanamh faoi alt 10F(1) nó (4), nó (c);
74(3) Bac nó treampán a chur ar an gCoimisinéir nó ar Oifigeach Údaraithe agus é nó í ag comhlíonadh a fheidhmeanna nó a feidhmeanna faoi alt 10F den Acht.
75. Ar dhaoine a dhéanann cion faoin Acht seo- (i) ar é nó í a chiontú go hachomair, fíneáil d’aicme A nó príosúnacht ar feadh téarma nach faide ná 12 mhí, nó iad araon, a chur air nó uirthi, nó (ii) ar é nó í a chiontú ar díotáil, fíneáil nach mó ná EUR 50,000 nó príosúnacht ar feadh téarma nach faide ná 2 bhliain, nó iad araon, a chur air nó uirthi.
76. Is faoin nGarda Síochána a bheadh sé aon chion den sórt sin a imscrúdú.
77. Déanfaidh an Coimisinéir breithniú ar aisíocaíocht costas as póca arna dtabhú ag aon ghnáthfhinné de thoradh fianaise a thabhairt don Choimisinéir. Ní mór costais réasúnta deimhnithe a bheith sna costais sin.
78. I gcás ina bhfuil duine atá faoi imscrúdú á chur faoi agallamh, féadfaidh a n-ionadaí iad a thionlacan chuig cruinnithe i bpearsa. Ní mór ainm agus sonraí teagmhála an ionadaí a chur ar fáil roimh an agallamh.
79. Glacann an Coimisinéir go han-dáiríre le rúndacht agus slándáil faisnéise.
80. Ceanglaítear ar an gCoimisinéir céannacht aon duine tuairiscithe a choinneáil faoi rún, mura rud é go measann an Coimisinéir le réasún go bhfuil gá le nochtadh chun críocha tuairiscí a fháil, a tharchur nó obair leantach a dhéanamh ina leith. Is dócha go mbeidh sé riachtanach céannacht an duine tuairiscithe a nochtadh don duine forordaithe cuí nó do dhuine oiriúnach eile chun cur ar a gcumas obair leantach chuí a dhéanamh ar an tuarascáil.
81. Tá roinnt eisceachtaí teoranta eile ann ón dualgas rúndachta, agus is iondúil go n-éilíonn cuid acu sin go dtabharfaí fógra roimh ré don duine tuairiscithe.
82. Má tá imní ar leith ar dhuine tuairiscithe go bhféadfaí pionós a ghearradh orthu nó go bhféadfaí bac a chur ar a dtuairisc má nochtar a gcéannacht, ba cheart dóibh é sin a chur in iúl dár n-oifig. Caithfear go híogair agus go rúnda le haon ábhar imní den sórt sin.
83.Ceanglaítear ar an gCoimisinéir céannacht aon duine a chúisítear as éagóir iomchuí a choimeád faoi rún fad a bheidh aon imscrúdú ar siúl, mura rud é go measann an Coimisinéir le réasún go bhfuil gá le nochtadh chun críocha na reachtaíochta nó go bhfuil sé údaraithe nó ina cheangal ar shlí eile de réir dlí. Gur dócha go mbeidh sé riachtanach i gcónaí an chéannacht a nochtadh don duine forordaithe cuí nó do dhuine oiriúnach eile chun a chumasú dóibh an tuarascáil a leanúint go cuí.
84. Stórálann an Coimisinéir faisnéis chun na gcríoch a leagtar amach inár bhFógra Príobháideachta agus coinneofar í de réir ár bpolasaí coinneála, atá le fáil ar ár suíomh gréasáin. Leagtar amach sa bheartas coinneála na tréimhsí ama don fhad a choinníonn an Coimisinéir faisnéis chun críocha éagsúla, agus mar thoradh ar ár gceanglais dhlíthiúla. Beidh an fad ama a choinneoimid do shonraí pearsanta ag brath ar an gcineál doiciméid nó taifid ina bhfuil na sonraí pearsanta, áfach, ní choinneoimid do shonraí pearsanta ar feadh tréimhse níos faide ná bliain amháin, áfach.
85. Tá pleananna leanúnachais gnó i bhfeidhm ag an gCoimisinéir chun a chur ar a chumas leanúint dá fheidhmeanna a chomhlíonadh i gcás nach mbeidh fáil go sealadach ar a chórais dhaingne. Sa chás nach bhfuil córais an Choimisinéara ar fáil ar chúis ar bith, ní bheidh an Coimisinéir in ann tuairiscí nua a fháil maidir le héagóir le linn na tréimhse sin.
