Ag brath ar chúrsaí agat ag an am, d’fhéadfadh gur cinneadh mór duitse é éagóir a thuairisciú. Más mian leat á plé ar dtús, cuireann Transparency International Ireland seirbhís agus tacaíocht shlán agus rúnda, chomh maith le rochtain ar chomhairle dlí saor in aisce, ar fáil maidir le nochtadh cosanta a dhéanamh.
Is féidir leat éagóir a thuairisciú do:
D’fhostóir
Déanann móramh na ndaoine teagmháil lena bhfostóir ar dtús maidir le tuairisc a dhéanamh ar éagóir. D’fhéadfadh beartas agus cainéal tuairiscithe ar leith a bheith ag d’fhostóir chun déileáil le tuairiscí ar éagóir, agus d'fhéadfá úsáid a bhaint astu.
A “duine forordaithe"
Mura dteastaíonn uait tuairisc a thabhairt do d’fhostóir, féadfaidh tú smaoineamh ar dhul i dteagmháil le duine forordaithe. Go ginearálta is rialtóirí sna réimsí atá faoi réir líomhaintí daoine forordaithe.
Is comhlachtaí seirbhíse poiblí iad Daoine Forordaithe, go príomha rialtóirí, atá ainmnithe chun nochtadh a fháil go díreach ó aon duine nó comhlacht laistigh dá réimse freagrachta.
Seo nasc chuig liosta iomlán de “dhaoine forordaithe”
Oifig an Choimisinéara um Nochtadh Cosanta
Más rud é, tar éis duit na roghanna atá ar fáil duit a mheas, nach bhfuil tú cinnte cé leis ar cheart duit dul i dteagmháil, is féidir leat do thuairisc a chur chuig an oifig seo, an Coimisinéir um Nochtadh Cosanta. Is féidir leat:
- Is féidir leat ár bhfoirm in-íoslódáilte chun cabhrú leat, nó
- ríomhphost a sheoladh chugainn ag info@opdc.ie nó
- glaoch orainn ag 01 639 5650.
An Coimisinéir um Nochtadh Cosanta: Foirm
Íosluchtaigh nasc le haghaidh
Íoslódáil
féachaint ar an gcomhad
Amharc
Má chinnimid nach bhfuil duine forordaithe cuí ann chun é a sheoladh chuige, féadfaimid déileáil le do thuairisc mar an duine forordaithe a fhaigheann an rogha dheireanach. Chun tuilleadh faisnéise a fháil faoin gcaoi a láimhseáiltear tuarascálacha a nglacann an Coimisinéir leo mar fhaighteoir na tuarascála deiridh, féach ar ár nósanna imeachta le do thoil.
Daoine seachtracha eile, faoi réir coinníollacha áirithe
Má tá tú fostaithe nó má bhí tú fostaithe ag comhlacht poiblí, b'fhéidir go mbeifeá in ann tuaraisc a chur faoi bhráid an Aire Rialtais a bhfuil freagracht air as an gcomhlacht poiblí. Má thugann tú tuairisc d’Aire, ní mór duit coinníollacha breise a shásamh chun a bheith i dteideal cosanta faoin Acht um Nochtadh Cosanta. Nuair a fhaigheann Aire tuarascáil ní mór dó, gan an tuarascáil a bheith breithnithe aige, í a chur chuig an gCoimisinéir um Nochtadh Cosanta a shainaithneoidh an duine forordaithe cuí nó duine oiriúnach eile chun an tuarascáil a chur chucu.
Ní nochtadh cosanta é nochtadh faisnéise a bhféadfaí éileamh ar phribhléid ghairmiúil dhlíthiúil a choinneáil ina leith in imeachtaí dlí má dhéanann duine dár nochtadh an fhaisnéis é le linn dó comhairle dlí a fháil ó abhcóide, dlíodóir, oifigeach ceardchumainn nó oifigeach de chuid comhlachta eiscthe (de réir bhrí alt 6 den Acht Ceardchumann 1941).
Do dhaoine seachtracha eile nach bhfuil luaite thuas, m.sh d'iriseoir. Má thugann tú tuairisc do dhuine eile, ní mór duit coinníollacha breise a shásamh chun cáiliú do na cosaintí faoin Acht um Nochtadh Cosanta. Molaimid go láidir duit comhairle a lorg chun a mheas an gcomhlíonann tú na coinníollacha sin sula ndéanann tú a leithéid tuairisce.
Conas a dhéanaim an tuairisc seo?
Is féidir leat an éagóir a thuairisciú i scríbhinn, go pearsanta, trí rPhost nó ar an nguthán. I ngach cás, cibé an gcinneann tú tuairisc a thabhairt do d’fhostóir, nó do dhuine ceaptha, nó don Choimisinéir um Nochtadh Cosanta, ba cheart duit:
- A bheith soiléir agus fíorasach;
- Dáta na héagóra líomhnaithe (más eol duit) a chur ar fáil nó an dáta ar cuireadh tús leis an éagóir líomhnaithe nó ar aithníodh í;
- A lua cé acu an bhfuil nó nach bhfuil an éagóir ar siúl fós nó an dóigh go dtarlóidh sé;
- A léiriú cé acu ar nochtaíodh an éagóir cheana féin agus, más sin an cás, cé leis a rinneadh á tuairisciú agus cathain, agus cén freagra a tugadh ina leith;
- An fhaisnéis ábhartha a chur ar fáil maidir leis an éagóir lena baineann;
- Tuairimíocht, ionsaithe pearsanta agus téarmaí corraitheacha a sheachaint.
Tabhair faoi deara nach mbaineann tuairisc ar éagóir i gcónaí le nochtadh cosanta. Is féidir leat tuilleadh a léamh ar Cad is nochtadh cosanta ann? nó is féidir leat úsáid a bhaint as na hacmhainní thíos.
Tá tuilleadh eolais agus comhairle maidir le tuairisc a dhéanamh ar éagóir ar fáil thíos:
B'fhéidir gur mhaith leat a sheiceáil le d'fhostóir laistigh de den eagraíocht ar dtús. Tá beartas sceithireachta i bhfeidhm ag mórán fostóirí. Mar shampla, is féidir teacht ar bheartas an FSS anseo.
Is eagraíocht neamhspleách, neamhrialtasach í Transparency International Ireland (TII). Tá líne chabhrach rúnda i bhfeidhm ag Transparency International Ireland, agus ligeann sí rochtain ar chomhairle dlí saor in aisce maidir le nochtadh cosanta a dhéanamh tríd an Ionad Comhairle Dlí de chuid TII. Is féidir leis an líne chabhrach atreoruithe saor in aisce a chur ar fáil ach á n-iarraidh maidir le comhairleoireacht ghairmiúil.
Cuireann suíomh Gréasáin an Bhoird um Fhaisnéis do Shaoránaigh tuilleadh eolais faoi Nochtadh Cosanta ar fáil ar a leathanach ‘Cosaint do’: www.citizensinformation.ie
Chuir an Coimisiún um Chaidreamh san Áit Oibre cód cleachtais le chéile a thugann treoir agus a leagann amach an deachleachtas chun cabhrú le fostóirí, oibrithe agus a gcuid ionadaithe an dlí a thuiscint i leith faisnéis a nochtadh maidir le héagóir san ionad oibre agus le conas déileáil le nochtadh a leithéid faisnéise: www.workplacerelations.ie
An tAcht um Nochtadh Cosanta Treoir reachtúil do chomhlachtaí poiblí agus daoine forordaithe
Íosluchtaigh nasc le haghaidh
Íoslódáil
féachaint ar an gcomhad
Amharc
Seiceáil ár gcuid Ceisteanna Coitianta chun tuilleadh eolais a fháil